Deila vit orðið sundur, hava vit skuld og skap. Skuldin kann merkja, at vit onkursvegna eru knýtt at hvørjum øðrum, um vit ynskja tað ella ikki. Vit eru knýtt at hvørjum øðrum og mugu fáa tað at rigga. Skap í hesum føri kann ímynda eitt samband millum okkurt ella onkran ella okkurt, ið stendur stoypt. M. Skylv hugleiddi á einum lepa, “Heldur tú ikki tað, at skyldskapur er meira enn svágraskapur?” (orðkort Fróðskaparsetur Føroya). Jú víst er skyldskapur meira enn svágraskapur. Skyldskapur kann ímynda okkara (nær)samband við menniskju sum heild, náttúru og umheimin.
At hugleiða um skyldskap í einum føroyskum samanhangi, er serliga fruktabart av tveimum áðum.
Føroyar eru sum oyggjaland knýttar, at alskyns altjóða viðurskiftum og rákum og vera ofta eyðmerktar av sínum sambandi til størri ríki, serliga Danmark. Men hvussu skilja vit okkum sjálvi? Hvørji eru vit uttan samband til umheimin, náttúruna og menniskjuni á landi? Hvussu kunnu vit skilja okkum sjálvi ígjøgnum hesi sambondini?
Ofta verða statir, altjóða viðurskifti og framtíðir lýst gjøgnum stór rák, búskaparviðurskifti og politikk. Men at hugsa ígøgnum skyldskap loyvir okkum at leggja omanfyristandandi til síðis eina løtu og heldur koma nærri at hesi somu viðurskifti ígjøgnum nakað, sum vit kenna tilveruna ígjøgnum sum menniskju: okkara sambond. Í staðin fyri at hugsa um okkara politisku og tjóðskaparligu ymiskleika og kanska ósemjur, kunnu vit hugleiða um hesi viðurskifti ígjøgnum, hvussu vit eru knýtt at hvørjum øðrum.
Harafturat er skyldskapur ein treyt í einum føroyskum samanhangi. Vit liva tætt saman á nøkrum brimbardum klettum á norður Atlantshavinum. Okkara felags søga er merkt av hesi korð sum hava havt ræðið á okkara lív og deyða. Vit hava funnið vegir at liva saman við náttúrini og ikki í stríð við náttúruni, samstundis sum at vit hava verið knýtt at altjóða rák og politiska umheimin. Treytin, at liva tætt saman á hesum klettum hevur eisini havt tær fylgir, at tað ikki altíð eru aðrar útvegir enn at varðveita sambondini. Vit eru serliga bundin at hvørjum øðrum sum menniskju, men eisini til umheimin, fjøllini, havið og veðrið. Men hvussu spæla hesi sambondini seg út?
Tí hava føroyskir granskarar, í samstarv við Gendered Island Futures, Aarhus Universitet, Fróðskaparsetur Føroyar og Føroya Fólkaháskúla valt at skipa fyri einari skapandi verkstovu, har vit í felag hugleiða um sambond í einum føroyskum samanhangi. Granskarar, lesandi, listafólk, fakfólk og onnur áhugaði, eru boðin at hugleiða um og skapa sambond í einum føroyskum samanhangi. Vit viðgera hetta undir fýra høvuðsspor:
Fleirmentan/tjóðskaparsamleiki – umsorganarpolitikkir
Náttúra, framburður og (de)kolonialitetur– familja/kroppar/kærleika
Ráðstevnan fevnir um framløgur, verkstovur og listarligar upplivingar og er ætlað øllum við áhuga í evnunum. Ráðstevnan verður hildin í góðu hølunum á Føroya Fólkaháskúla.
Eitt av høvuðsvisiónunum fyri ráðstevnuna er, at vit í felag hugsa um Føroyar ígjøgnum skyldskap. Eftir ráðstevnuna tekur fyriskiparabólkurin samanum og sýnir verkini, sum eru komin burturúr ráðstevnuni, soleiðis at vit í felag skapa vitan og tilvit um Føroyar ígjøgnum okkara egnu hugtøk og royndir.
Spor 1: Nærsambond ígjøgnum kroppar og kærleika
Jónleyg Djurhuus, Nanna Schneidermann, Turið Hermannsdóttir, Beinir Bergsson
Spor 2: Náttúra, framburður og (de)kolonialitetur
Elisabeth Skarðhamar Olsen, Ragnheiður Bogadóttir, Jón Sonni Jensen, Guðrið Poulsen
Spor 3: Føroyar í heiminum – eitt fleirmentað heim
Runa Preeti, Annika Isfeldt, Firouz Gaini, Vár Eydnudóttir, Solveig Hanusardóttir Olsen, Margretha Nónklett og Kalpana Vijayavarathan, Lív Reynheim
Spor 4: Dekolonisera umsorgan – føroyskt umsorganararbeiði í einum dekolonialum ljósi
Turið Nolsøe, Greta Jimenez, Búi Egason Dam, Kristina Sørensen Ougaard
Keynote fyrilestrahaldari: Dr Nicole Daniels, doula og granskari á Center for Social Science Research á University of Cape Town. Hon hevur granskað í barnsburðum, skyldskapi og kyni, í samband við ójavna í mun til heilsu, og gevur íkast til ráðstevnuna við sínum innliti í skyldskap og kolonialan arv í Suðurafrika.
IN ENGLISH TRANSLATION
September 6-8, 2024, at the Faroese Folk High School
A conference on kinship in a Faroese context
““Skyldskap:: the state of being related by blood or marriage” (sprotin.fo)
If we break this Faroese word for kinship into parts, we have skuld (debt) and skap (creation). Skuld can mean that we are somehow in each other's debt, whether we want it or not. We are connected to each other and must make it work. Skap in this context may be understood as the creation of generations and societies through kin, a constant becoming. M. Skylv pondered on a note, “Don’t you think that kinship is more than just marriage?” (word card, University of the Faroe Islands). Yes, indeed kinship is more than just marriage. Kinship can represent our (close) relationship with people, nature, and the universe.
Reflecting on kinship in a Faroese context is particularly fruitful for two reasons.
The Faroe Islands, as an island nation, are connected to all kinds of international affairs and trends and are often characterized by their relationship to larger nations, especially Denmark. But how do we understand ourselves? Who are we without our connection to the world, nature, and the people on the islands? How can we understand ourselves through these relationships?
Often, states, international affairs, and futures are described through major trends, economic conditions, and politics. But thinking through kinship allows us to set the above aside for a moment and instead come closer to the same matters through something we know existence through as humans: our intimaterelationships. Instead of thinking about our political and national differences and possible disagreements, we can reflect on these matters through how we are connected to each other.
Furthermore, kinship is a prerequisite in a Faroese context. We live closely together on some storm-battered rocks in the North Atlantic. Our shared history is marked by these conditions that have governed our lives and deaths. We have found ways to live with nature and not in conflict with it, while being connected to international trends and the political world. The condition of living closely together on these rocks has also meant that there are not always other options than to maintain relationships. We are especially bound to each other as humans, but also to the world, the mountains, the sea, and the weather. But how do these relationships play out?
Therefore, some Faroese researchers, in collaboration with Gendered Island Futures, Aarhus University,Fróðskaparsetur Føroyar and the Faroese Folk High School, have chosen to organize a creative workshop where we collectively reflect on relationships in a Faroese context. Researchers, students, artists, professionals, and other interested parties are invited to reflect on and create connections in a Faroese context. We address this under four main themes:
The conference includes presentations, workshops, and artistic experiences and is intended for anyone interested in the topics. The conference will be held in the welcoming premises of the Faroese Folk High School.
One of the main visions for the conference is that we collectively think about the Faroe Islands through kinship. After the conference, the organizing committee will summarize and exhibit the works that have emerged from the conference, so that we collectively create knowledge and awareness about the Faroe Islands through our own concepts and experiences.
